Dukielski
Przegląd
Samorządowy

Czerwiec 2004
 nr 6(158)

 w gminie
 wydarzenia
 komentarze
 sport
 okładka

 wersja PDF

 kuchnia regionalna

 powrót

 

Aktualności z gminy

OD 1 MAJA W UNII

1 maja 2004 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej. Z tej okazji na budynkach pojawiły się flagi unijne, w wielu miejscowościach odbywały się pikniki i różnego rodzaju imprezy rozrywkowe.
W Dukli na budynku urzędu zawisła flaga UE a Krosno o północy powitało wejście do unii pokazem ogni sztucznych.

Watykan, 28 kwietnia 2004 r.

Szanowny Pan
Marek GÓRAK
Burmistrz Gminy Dukla

Szanowny Panie,
Jego Świątobliwość Jan Paweł II wyraża serdeczną wdzięczność za pamięć, wielkanocne życzenia i za modlitewne wsparcie w Jego apostolskiej posłudze.
W Wielkanoc, przed udzieleniem błogosławieństwa Urbi et Orbi, Ojciec Święty powiedział: „Niech pamięć o tajemnicy Wielkiej Nocy przynosi moim Rodakom trwały pokój; niech umacnia nadzieję i rozpala braterską miłość. Zmartwychwstały Chrystus niech wszystkim błogosławi!”
Słowa te kieruje szczególnie do osób, które na rożne sposoby dają wyraz swej duchowej bliskości z Następcą św. Piotra, otaczają go modlitwą i darzą czcią i oddaniem. Kieruje także do Pana, Jego Współpracowników i Mieszkańców Gminy Dukla oraz z serca przesyła swoje błogosławieństwo.
Z Chrystusowym pozdrowieniem
                                       Arcybiskup Leonardo Sandri
                                       Substytut Sekretariatu Stanu

Przed wyborami do Parlamentu UE

Niebawem czekają nas pierwsze wybory do parlamentu. Partie polityczne i komitety wyborcze rozpoczęły agitację wyborczą namawiając do udziału w wyborach 13 czerwca, jak też do poparcia ich kandydatów. Na naszym terenie, jak do tej pory, zjawił się dopiero jeden kandydat na przedstawiciela w Parlamencie Europejskim. 21 maja w Urzędzie Gminy w Dukli odbyło się spotkanie radnych, sołtysów, działaczy PSL z Aleksandrem Bentkowskim kandydującym z podkarpackiej listy PSL. Aleksander Bentkowski jest adwokatem, był przez trzy kadencje posłem na Sejm RP, a w pierwszym rządzie po przemianach ministrem sprawiedliwości. W latach 2002-2003 szefował Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
W spotkaniu uczestniczyli także: poseł Józef Głowa, burmistrz Marek Górak i prezes ZP PSL Józef Szajna.
Na wstępie Aleksander Bentkowski mówił o motywach, jakie skłoniły go do kandydowania oraz o swoich dokonaniach i predyspozycjach.
W czasie dyskusji obecni na sali poruszyli kilka tematów np. przebiegu drogi szybkiego ruchu przez teren gminy – szczególnie aktywnie temat ten prezentowała pani sołtys z Równego twierdząc, że społeczeństwo nie chce zgodzić się na taki projekt, w którym droga dzieli kilka miejscowości na przysiółki, utrudni ludziom poruszania się w obrębie własnej miejscowości. Do tego nie może wyegzekwować od zarządu drogi krajowej właściwego oznakowania i zapewnienia bezpieczeństwa na istniejącej drodze w Równem. Inni uczestnicy spotkania: sołtys z Jasionki Zbigniew Głód, radny Michał Jodłowski, sołtys z Myszkowskiego Józef Pernal apelowali o interwencje w sprawie poprawy stanu dróg na terenie gminy, zmianę koncepcji przebiegu drogi ekspresowej, a także zwrócono uwagę, że tego typu spotkania odbywają się tylko z okazji wyborów – przez cały okres, kiedy nie ma wyborów, politycy nie pojawiają się w terenie.
W swej wypowiedzi kandydat na eurodeputowanego zwrócił uwagę, że po kilku spotkaniach na terenie powiatu krośnieńskiego przekonał się, że najistotniejszym problemem jest stan dróg. Sądzi, że w tym zakresie przynależność do UE oraz aktywność polskich posłów, może przynieść w tym zakresie efekty. Zwrócił uwagę także na to, że wokół unii, wokół zarządzania z Brukseli krąży wiele mitów i plotek, wiele jest też celowo preparowanych sensacji przez nierzetelnych dziennikarzy. Temat drogi szybkiego ruchu biegnącej przez Podkarpacie jest mu znany bardziej z okolic Rzeszowa, gdzie mieszkańcy również nie godzili się na jej lokalizację w terenach zabudowanych. Radzi, aby rada gminy sprzeciwiła się takiej koncepcji, bo nawet jeśli budowa byłaby droższa, to kontrargumentem jest bezpieczeństwo ludzi ich zdrowie i życie, a to jest rzecz bezcenna. Wspólne działania władz samorządowych, posła i miejscowej ludności powinny przynieść efekt. Co do rzadkich wizyt polityków w terenie uważa, że jest to błąd, aczkolwiek często wynikający z braku czasu. Przekonał się o tym sam, kiedy będąc ministrem pracował codziennie od 6 rano do 21 i nie miał kontaktu z codziennym życiem zwykłych ludzi. Kiedy przestał być ministrem stwierdził, że przez ten czas nie zauważył zmian jakie nastąpiły w naszym kraju, na ulicach miast, czy w sklepach.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego głosujemy tylko na jednego kandydata z jednej listy wyborczej, stawiając znak X w kratce z lewej strony jego nazwiska. Oczywiście zabrać należy ze sobą dokument tożsamości. Od frekwencji w wyborach zależeć będzie czy nasz region będzie miał swego przedstawiciela w Parlamencie Europejskim. /tekst i fot. Z.Dudzik/

INFORMACJA DLA WYBORCÓW
O UDZIALE W GŁOSOWANIU W WYBORACH
DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Wyborcy zameldowani na pobyt stały na obszarze gminy oraz wyborcy wpisani do rejestru wyborców na własny wniosek – zostaną z urzędu wpisani do spisu wyborców.
Wyborcy, którzy czasowo będą przebywać w dniu wyborów na terenie gminy /w tym wyborcy zameldowani na pobyt czasowy/ oraz wyborcy nigdzie nie zamieszkali, mogą być wpisani do spisu wyborców na własny wniosek złożony w Urzędzie Gminy Dukla /pok. nr 20/ - najpóźniej do dnia 2 czerwca 2004r.
Wyborcy niepełnosprawni mogą głosować w Obwodzie Głosowania nr 1 w Dukli /Ratusz/ dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych. W tym celu należy złożyć wniosek w Urzędzie Gminy Dukla o dopisanie do spisu wyborców w tym obwodzie – najpóźniej do dnia 2 czerwca 2004r.
Zaświadczenia do głosowania wydawane są dla wyborców zmieniających przed dniem wyborów miejsce pobytu – do dnia 11 czerwca 2004r.
Spis wyborców zostanie wyłożony do publicznego wglądu w Urzędzie Gminy Dukla /pok. nr 20/ w dniach 1 – 5 czerwca 2004r. w godzinach pracy urzędu.

Burmistrz Gminy Dukla
Marek Górak

Seminarium nt.
„Marketing w agroturystyce” w Muzeum Historycznym Pałac
w Dukli

W dniach 13 i 14 maja br. z inicjatywy Stowarzyszenia Inicjatyw Kulturalno-Ekologicznych „Animare” i Gminy Dukla we współpracy z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Krośnie odbyło się seminarium nt. „Marketing w agroturystyce”. Seminarium było końcowym etapem realizowanego przez Stowarzyszenie „Animare” projektu pt. „ Warsztaty rękodzielnicze, kuchnia regionalna sposobem na atrakcyjniejszą ofertę agroturystyczną, dłuższy sezon turystyczny”, a finansowanego ze środków Programu „Działaj Lokalnie III” Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności i Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce. Część referatowa seminarium odbyła się w sali konferencyjnej Muzeum Historycznego – Pałac w Dukli 13 maja. Część praktyczna, czyli prezentacje warsztatów rękodzielniczych w gospodarstwach agroturystycznych Gminy Dukla odbyła się drugiego dnia seminarium. Uczestnicy seminarium podzieleni na dwie grupy odwiedzili gospodarstwo agroturystyczne Janiny i Michała Kacprzyków w Zawadce Rymanowskiej i pracownię rękodzielniczą Joanny i Andrzeja Wrzecionków w Iwli.
Referaty wygłosili: dr Marian Woźniak z PWSZ w Krośnie nt „”Dziedzictwo kulturowe jako element produktu agroturystycznego Bieszczadów i Beskidu Niskiego”, dr Maria Ochał z PWSZ w Krośnie nt „Marketing w praktyce”, mgr inż. Maria Wais z Terenowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Krośnie wygłosiła referat przygotowany przez koleżankę mgr inż. Janinę Gajda z TZDR w Jaśle nt. „Rola doradztwa rolniczego w promocji agroturystyki” i mgr inż. Krystyna Boczar-Różewicz z Gminy Dukla nt „Ocena oferowanych usług w gospodarstwach agroturystycznych Gminy Dukla”. Swą obecnością za uczestników seminarium zaszczycili: Pani prof. dr hab. inż Maria Ruda – kierownik Zakładu Gospodarki Regionalnej i Agroturystyki PWSZ w Krośnie, mgr inż. Łukasz Szmyd – kierownik Zakładu Obsługi Ruchu Turystycznego i Rekreacji PWSZ w Krośnie, Mirosław Matyka – Sekretarz Gminy Dukla.

Uczestnikami seminarium byli właściciele gospodarstw agroturystycznych z Gminy Dukla, pracownicy TZDR w Krośnie, pracownicy naukowi PWSZ w Krośnie i studenci III roku PWSZ w Krośnie ze specjalności Gospodarka Regionalna z Agroturystyka.
Z rozmów które prowadziłam z uczestnikami seminarium wynikało, że są bardzo zadowoleni z uczestnictwa w tego rodzaju zajęciach.
kbr

Badania profilaktyczne w Dukli

W dniu 23 kwietnia br. mieszkańcy gminy Dukla mieli możliwość skorzystania z badań z zakresu profilaktyki raka sutka /mammografia/, którymi objęto kobiety w wieku od 40 do 69 roku życia oraz profilaktyki jaskry, którymi objęto mężczyzn i kobiety od 40 roku życia.
Badania przeprowadzone zostały w ambulansie medycznym zlokalizowanym przy budynku Urzędu Gminy Dukla. Wspomniane badania były bezpłatne dla rolników ubezpieczonych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub Funduszu Składkowym Ubezpieczenia Społecznego Rolników, zarówno płatnicy składek jak i emeryci i renciści oraz członkowie ich rodzin, prowadzący jedno gospodarstwo domowe.
Z badań mammograficznych skorzystały 54 kobiety, zaś z badań jaskry 49 osób. Ponadto odpłatnie, badania sutka wykonano 6 kobietom oraz 2 osobom profilaktycznie zbadano jaskrę.
Dla wszystkich mieszkańców dostępne były również badania nie objęte programem „Bezpłatnych badań dla rolników”, tj. z zakresu profilaktyki „osteoporozy” /densytometria/ oraz profilaktyki choroby płuc /spirometria /.
I tak: densytometrię wykonano 42 osobom, a spirometrię 9. Za te badania chętni musieli zapłacić po 20,- złotych.
Z wymienionych badań skorzystało ogółem 162 mieszkańców naszej gminy.
Patronat nad badaniami objęli: Władysław Serafin – Prezes Krajowego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych, Marek Górak - Burmistrz Gminy Dukla oraz Roman Piłat – Prezes Regionalnego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych w Jaśle.

/opracowała: Zdzisława Skiba/

ROLNICY!

Już tylko 14 dni, tj. do 15 czerwca 2004 r. pozostało do złożenia wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych oraz z tytułu wsparcia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Wnioski należy składać w Powiatowym Biurze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Krośnie, ul. Żwirki i Wigury 9, tel. 43-647-13.

Biuro Agencji z tego tytułu wydłużyło swoje godziny urzędowania
i do 15 czerwca br. pracuje w godzinach:
* od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 20:00,
* w soboty od 8:00 do 15:00.
Jednocześnie informujemy, że druki wniosków znajdują się u sołtysów wszystkich sołectw naszej gminy, a pomoc w ich wypełnianiu udzielana jest w Urzędzie Gminy Dukla /pokój nr 10, I piętro/, w godzinach:
* w poniedziałki od 8:00 do 16:00,
* od wtorku do piątku od 7:00 do 15:00.
oraz w Ośrodku Doradztwa Rolnego w Dukli, ul. Kościuszki /budynek kina „Promień”/.
Nie odkładajmy tej sprawy na „ostatnią minutę”!!

Wola Wyżna i Wola Niżna

to dwie miejscowości położone w południowo wschodniej części Gminy.
Obie miejscowości założone zostały prawdopodobnie na prawie niemieckim ok. 1454 roku.
Biskup przemyski wydał 28 sierpnia 1454 roku przywilej lokacyjny wsi Iwanszowka lub Iwanszowa Wola i nadał sołtystwo wsi Iwanszowi Wołochowi. Był to początek Woli Wyżnej.
W dokumentach kościelnych roku 1470 wieś wymieniana jest jako Wola Jaśliska.
W roku 1537 Wola Wyżna wymieniana się jako wieś o nazwie Węgierka, która to nazwa pochodziła od potoku spływającego ze zboczy góra Kamień, nad którym wieś została ulokowana.
Sama nazwa „wola” tłumaczona jest od przywileju wolnizny, czyli zwolnienia na pewien czas z obowiązku płacenia podatków. Wsie zakładane na prawie niemieckim zobowiązane były płacić różne podatki na rzecz króla, kościoła i lokalnych możnowładców.
Wsie zakładane z kolei na prawie wołoskim („na surowym korzeniu”) korzystały ze zwolnień.
Wieś Węgierka ustanowiona została właśnie na prawie wołoskim.
W roku 1543 również Wola Niżna przeniesiona została na prawo wołoskie, a zatem obie sąsiadujące ze sobą miejscowości zrównane zostały w prawach.
W roku 1642 na prośbę Stefana Walońskiego (nazwisko Waloński pochodzi od nazwy wsi Wola) prawa wołoskie dla wsi Wola Wyżna (Węgierka) potwierdzone zostały dokumentem.
Wola Wyżna wraz z Rudawką Jasliską tworzyła jeden potok (jednostka terytorialna stosowana w dawnej Polsce) i wchodziła w skład klucza jaśliskiego.
Wieś zamieszkiwana była przez ludność ruską wyznania grecko-katolickiego. W roku 1891 wybudowano we wsi, na miejscu starej cerkwi nową pod wezwaniem św. Męczennika Dymitra. Cerkiew była trójdzielna i orientowana (budowla typowa dla łemkowszczyzny) podobna do sąsiedniej w Moszczańcu i podobnie jak i ona nie zachowała się do dzisiaj.
Zbudowana była na skarpie nad Jasiołką, mniej więcej w połowie drogi pomiędzy leśniczówką a budynkami po PGRowskimi. Cerkiew został rozebrana w połowie lat 60-tych XX wieku, oprócz fundamentów zachowały się ślady murów otaczających teren cerkwi i sąsiadującego z nią cmentarza.
Mieszkańcy wsi zostali wysiedleni na tereny Ukrainy i na ziemie „odzyskane” – północne i zachodnie.
Wola Niżna uniknęła losu swej sąsiadki. Wieś istnieje i ciągnie się wzdłuż drogi „karpackiej” biegnącej od Tylawy przez Komańczę, Cisnę i Wetlinę do Ustrzyk Górnych.
Pierwsze wieki istnienia wsi były podobne do losów Woli Wyżnej.
Biskupstwo przemyskie posiadało na terenie wsi swój majątek, doglądać którego przyjeżdżał z dworu w Posadzie Jaśliskiej zarządca. Pozostałością tego jest nazwa terenowa „Biskupi łan” odnosząca się do pól leżących przy drodze do Polan Surowiczych.
Wieś zamieszkiwana była przez ludność ruską – Łemków, a sąsiedztwo z polskim miejscowościami: Jaśliskami i Posadą Jaśliską odbywało się na zasadzie wzajemnego poszanowania.
Wola Niżna była siedzibą parafii grecko- katolickiej, do której należała Wola Wyżna. Dawna cerkiew (murowana, pod wezwaniem św. Mikołaja, zbudowana w roku 1812) służy dzisiaj jako kościół rzymsko-katolicki.
Budynek murowany z kamienia, otynkowany, posiadający dwukondygnacyjna wieżę odnowiony był po raz pierwszy w roku 1862. Fakt ten upamiętnia wbudowana w ścianę okolicznościowa tablica. Wyposażenie cerkwi nie zachowało się w całości, z ikonostasu część ikon przeniesiono do ołtarzy bocznych, część znajduje się na swoim miejscu a część znajduje się w Muzeum Historycznym w Sanoku. Znane jest nazwisko malarza polichromii i części ikonostasu – w roku 1905 wykonał te prace Michał Bogdański.
Na wyposażeniu świątyni znajdują się ciekawe XIX- wieczne figurki pochodzące ze zniszczonych kapliczek w Jaśliskach i Posadzie Jaśliskiej oraz trzy dzwony z 1826 roku.
Na terenie przycerkiewnym zachowały się ruiny kaplicy (kostnicy) z 1858 roku.
Do roku 1947 we wsi używane były dwa cmentarze (jeden przy drodze do cerkwi, drugi ok. 300 m dalej na wschód). Cmentarze są mocno zniszczone, na uwagę zasługują dwa piękne, żeliwne krzyże – po jednym na każdym z cmentarzy.
We wschodniej części wsi znajduje się zbudowana z kamienia w 1902 roku kaplica, używana przed wojną przez wiernych obrządku grecko-katolickiego. Jej patronem był św. Jan Chrzciciel. Po stojącej obok plebani nie ma już śladu.
Mieszkańcy wsi zostali wysiedlenie w pierwszej kolejności na tereny Ukrainy, posiadacze „amerykańskich papierów” uniknęli tej fali wysiedleń. Kolejne wysiedlenia (dwa lata później) dotknęły pozostałych mieszkańców wsi, którzy wysiedleni zostali na północ Polski. Ich domy i gospodarstwa zajęte zostały przez „osadników” często pochodzących z okolicznych, polskich miejscowości.
SW